AZERBAYCAN’da Kültür-Medeniyet Tarihi Araştırma ve Belgesel Çekimi Notları

İlim Kültür Tarih ve Teknoloji Araştırmaları Merkezi Kütüphanesi* ve İlim Kültür Tarih ve Teknoloji Vakfı** İşbirliğiyle dünya coğrafyasındaki Türk-İslam medeniyeti tarihiyle ilgili araştırmalar yapıp birçok TV kanalında kültür hizmeti olarak yayınlanan Devri Alem Belgesel belgesel programı (www.devrialem.tv) olarak belgesel çekmeye devam diyoruz. Araştırmacı gazeteci ve belgesel yönetmeni İsmail Kahraman’ın şimdiki durağı Azerbaycan! Azerbaycan’da yaptığımız araştırma, canlı yayınlar ve belgesel çekimlerimizi sizlerle paylaşıyoruz. (belgeselyayincilik@gmail.com)

GAZETECİ VE BELGESELCİ OLARAK YOLLARDAYIZ YOĞUN VE YORUCU BİR YOLCULUK DAN SONRA 2.5 SAATLİK UÇSK YOLCULUĞU İLE AZERBAYCAN KÜLTÜR YOKCULUĞUNUZA CANLI YAYINLA BAŞLADIK

AN İTİBARİ İLE 25 EKİM 2023 AZERBAYCAN YOLUNDA TÜRK HAVA YOLLARI UÇAĞIN DAN www.devrialem.tv CANLI YAYINNDA AZERBAYCAN İLE İLGİLİ UÇAK DA BİLGİ VERİYORUZ

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=1045098620068285&id=100004338481610&mibextid=WiMSqg

BELGESEL GÖSTERİMİ VE SEMPOZYUMA KATILACACAĞIZ

Türk Dünyası Gazeteciler Federasyonu koordinesinde, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi katkıları ile düzenlenen Türk Dünyası lll. İletişim ve Sanat Sempozyumu ile ödüllü belgesel film gösterimleri yapılıyor. Programların ev sahibliğini Bakü Devlet Üniversitesi, Azerbaycan Devlet Medeniyet ve İnce sanat Üniversitesi ile Azerbaycan İktisat Üniversitesi yapmakta. Türk dünyasından 19 üniversitenin paydaş oldugu sempozyumu T.C. Kültür ve Turim Bakanlığı Sinema Genel Müdürlüğü,Türk Dünyası Belediyeler Birliği,TİKA, YTB detekleri, meslek örgütleri, sivil toplum kuruluşları, basın ve iletişim teşkiletlerı proje ortaklığında yapılmakta. Belgeselci gözü ile Azerbaycan’ın İpek Yolu tarihindeki yeri ve önemi konusunda sempozyumda konuşacağız.

BELGESEL TADINDA AZERBAYCAN’DA DEVRİ ALEM

Kültür ve sanat asırlar boyu İpek Yolu sayesinde dünyaya yayılmadında en büyük iletişim aracı olmuştur. Belgesel görüntülerde Azerbaycan’da İpek yolu ile kültür turu bildirimiz de İpek Yolu’nun Azerbaycan’daki yeri ve önemini sunmak istiyoruz.

Bu bildiri de Türkçe Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi, Türk Keneşi’nin davet ve organizasyonu ile Modern İpek Yolu turunun Azerbaycan bölümünde çektiğimiz belgesel görüntülerle belgesel tadında sunacağız.

21 Nisan- 5 Mayıs 2017. tarihleri arasında gerçekleştirdiğimiz İpek Yolu turunda, Türkiye, Azerbaycan, Kırgızistan, Kazakistan’ı gezerek, tarihi İpek yoluna unutulmaz bir not düşmüştük. Yoğun çalışmalar sonucu Belgeselimizin ilk kısmını tamamladık. Azerbaycan’da yaptığımız gezi ve çalışmalara dair İpek Yolu Azerbaycan belgeseli hazırladık.

Ulusal ve bölgesel birçok TV kanalında yayınlanacak programda belgesel tadında kadim İpek Yolu takip edilerek, Azerbaycan’daki İpek Yolu şehirleri, Gence, Şeki, Şamahi ve Bakü tanıtılacak. Devri Alem belgesel programı olarak hazırladığımız Azerbaycan belgeselinizi aşağıda verdiğimiz linkten paylaşıyoruz.

BELGESEL TADINDA İPEK YOLU İLE AZARBAYCAN’DA KÜLTÜR TURU

İpek yolu Türk ve Dünya medeniyet tarihi içinde büyük önem taşıyor. Geçmiş yıllarda ticaretin canlı olduğu ve ülkeler arasında büyük önem taşıyan İpek Yolu, bugün yeniden canlandırılmaya çalışıyor. Başta Türkiye, Çin, Kazakistan, Kırgızistan, Azerbaycan, İpek Yolunu tekrar canlı tutma adına önemli çalışmalar gerçekleştiriliyor. Uluslararası alanda bu çalışmalara Türkiye’de büyük önem veriyor. Öyle ki Çin’de yapılan İpek Yolu zirvesine Cumhurbaşkanı Erdoğan bizzat katılmış ve İpek Yolu için önemli açıklamalar yapmıştı. Bu kapsamda Türk Dünyası tarafından Kurulan Türk Keneşi de Modern İpek yolu için yoğun faaliyetler gerçekleştiriyor. Türk keneşi bu kapsamda 2 hafta süren bir gezi düzenlemiş, biz de bu gezi,de tarihe not düşerek, 2 haftalık araştırmalarımızı yazı dizisi halinde bu sütunalrda yayaınlamışitık. Bizim gezimizin hemen ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın İpek Yolu zirvesi için Çin’e gitmesi, devletin bu konuda üst düzey önem verdiğini en önemli göstergesi oldu.

İpek Yolu, benim Belgeselci olmamda ki en önemli etkendi.
Gazetecilik ve Belgeselcilik hayatım boyunca İpek Yolu bir anlamda Belgeselci olmama da ışık tuttu. 1984 tarihinde. 24 Yaşında genç bir gazeteciyken Japonların yaptığı o ünlü İpek Yolu Belgesel dizisini hiç kaçırmadan izliyordum. Bir anlamda Belgeselci olmama da ilham kaynağı olmuştu. İpek yolu bölgesini son 25 yıldır araştırıp Belgeselleştirmeye çalıştım. En son Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan ve Kırgızistan Devlet Başkanlarının birlikte kararlaştırdığı İpek Yolu’nu yeniden keşfetmeye yönelik resmi olarak ilk kez düzenlenen İpek yolu turuna da katılmanın onurunu yaşayarak İpek Yolunu belgeselleştirmeye devam ediyorum. Modern ipek yolunun ilk yolcuları değerli ipek yoluna Gönül veren arkadaşlar İpek yolu ile Azerbaycan da Devri alem belgeselimizi Ramazan ve bayramı hediyesi olarak ilgi ve bilgilerinize sunarken

AZERBAYCAN GENCE’DE DEVRİ ALEM

Ata yurdumuz Türkistan’ı tarihi ipek yolu ile keşfederek belgesel çekiyoruz. Türkçe konuşan ülkeler devlet başkanlarının himayesinde kurulan Türk konseyinin organize ettiği Türkistan kültür gezimizin ilk Durağı tarihi ipek yolunun önemli merkezlerinden olan Gence’deyiz.
Sabah erken saatlerde Nahcivan üzerinden geldiğimiz Gence’de 1918 de Mehmet Emin Resulzade tarafından kurulan Azerbaycan cumhuriyetini hatırladım.
Gence Osmanlı, İran ve Osmanlı Rus savaşlarına şahitlik yapmış. Büyük bir depremle yerle bir olan Gence de bir çok hanlık kurulmuş Ruslara kahraman direnip şehit olan son gence Hanı Cevat hanın mezarını ziyaret ettik. Mimar Bahattin tarafından yapılan Şah Abbas cami ve şeyh Bahattin kervansarayında ipek yolu kervanlarının konakladığı kadim geçmişi hatırladım. Peygamberimizi en güzel tasvir eden şiirleri yazan 800 yıl önce yaşamış Genceli Nizami’nin türbesinde Fatiha okuyup İskendername, Ferhat’la Şirin gibi beş önemli ve ölümsüz eser yazarak kültürümüze hizmet eden Genceli Nizami Farsça beş anlamına gelen Penc’den adını alan Gence’ye de ad vermiş bir şahsiyet.
Kafkas harbinde Sarıkamış ve Kop cephesinden esir düşen Türk askerlerinin götürüldüğü Gence tren istasyonundan geçerek 1200 yıl önce buralara gelen peygamberimizin torunlarından imamı Bakır’ın oğlu İmam zade İbrahim’in türbesini ziyaret edip muhteşem külliyede belgesel çektim Gence’nin en önemli kadın şairlerinden olan. 800 yıl önce yaşamış mahşeri Gencevi adına Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in eşi tarafından yapılan müzede çekimler yapıp görevlilerden şiirler dinledik.
Yarın: Kültür tarihimizde Seki, Şam’ın kardeş şehri Şamahi ve Başkent Bakü yazılarını okuyabilirsiniz.(Kaynak http://www.gebzegazetesi.com/m/?id=1915&t=makale)

ANADOLU DA. İPEK YOLU DENİZ İLE TİREBOLU VE ALANYA DA BULUŞUYOR

Çin’in Şian kentinden başlayan, Doğu Türkistan’ın Kaşgar şehrinden Kırgızistan’a geçen, Kazakistan üzerinden Özbekistan Türkmenistan İran’ı boydan boya geçerek Anadolu’ya giren ve denizle ilk kez Giresun’un Tirebolu ve Antalya’nın Alanya limanında buluşan, tarihi ipek yolu deniz yolu ile İstanbul ve Avrupa içlerine gidiyordu. İpek yolunun canlanması bölge ve Türkiye ekonomisine büyük katkısı olacak.

İPEKYOLU NEDİR?

Çin’den başlayarak Anadolu ve Akdeniz aracılığıyla Avrupa’ya kadar uzanan ve dünyaca ünlü ticaret yoludur. İpek Yolu sadece tüccarların değil, aynı zamanda doğudan batıya ve batıdan doğuya bilgelerin, orduların, fikirlerin, dinlerin ve kültürlerin de yolu olmuştur. Milattan yüzyıllar önce Mısırlılar, daha sonra da Romalılar, Çinlilerden ipek satın alırlardı. Ulaşım ise, daha sonra İpek Yolu adı verilen güzergahı izleyen kervanlarla sağlanırdı. İpek endüstrisi, eski çağlardan beri birçok milletin hayatında çok önemli bir yer tutmuştur. Uzak Doğu’dan gelen ipek ve baharat, Batı dünyası için, uluslararası ilişkilerde önemli bir rol oynamıştır. İpek, ayrıca Doğu kültürünün Batı tarafından tanınmasını da sağlamıştır. Doğu’nun ipeği ile baharatının kervanlarla batıya taşınması, Çin’den Avrupa’ya ulaşan ticaret yollarını oluşturmuştur. Orta Çağda, ticaret kervanları, şimdiki Çin’in Şian kentinden hareket ederek Özbekistan’ın Kaşgar kentine gelirler, burada ikiye ayrılan yollardan ilkini izleyerek Afganistan ovalarından Hazar Denizi’ne, diğeri ile de Karakurum Dağları’nı aşarak İran üzerinden Anadolu’ya ulaşırlardı. Anadolu’dan deniz yolu ile Akdeniz ve Karadeniz (Tirebolu) limanlarından veya Trakya üzerinden kara yolu ile Avrupa’ya giderlerdi. Doğudan batıya doğru gelişen bu ticari harekette daha önceki çağlardan beri kullanılmakta olan bir yol şebekesinden yararlanılmıştır. Yoğun bir şekilde ipek, porselen, kâğıt, baharat ve değerli taşların taşınmasının yanında kıtalar arasındaki kültür alışverişine de imkân sağlayan bu binlerce kilometre uzunluğundaki kervan yolları zaman içinde İpek Yolu olarak adlandırılmıştır. İpek Yolu Asya’yı Avrupa’ya bağlayan bir ticaret yolu olmasının ötesinde, 2000 yıldan beri bölgede yaşayan kültürlerin, dinlerin, ırkların da izlerini taşımakta ve olağanüstü bir tarihsel ve kültürel zenginlik sunmaktadır. Orta Asya Türk Cumhuriyetlerinin bağımsızlıklarını kazanmalarından sonra, İpek Yolu’nun hem bir ticaret yolu, hem de tarihsel ve kültürel değer olarak yeniden canlandırılması gündeme gelmiş, bu yol boyunca inşaa edilmiş ve artık kullanılmayan yapıların, yeni işlevler kazandırılarak korunmaları ve yaşatılmaları için çalışmalar başlamıştır. İpek Yolu çeşitli Türk uygarlıklarının ekonomik kaynağı olmuştur.(kaynak. http://www.gebzegazetesi.com/m/?id=1942&t=makale)

TÜRKİSTAN’DAN CAN AZARBAYCAN’A KÜLTÜR YOLCULUĞU

Orta Asya, Ural-Altay ve Tanrı Dağları, Türklerin ana yurdu. Türk boyları ilk defa burada birleşti. Oğuz Han, Türk birliğini kurarak ülke sınırlarını Hazar Denizinden Hint Okyanusuna, Himalayalar’dan Sibirya’ya kadar genişletti. Bişkek, Buhara, Almatı, Balasagun, Yesi, Taşkent, Semerkant, Aşkabat ve Merv Türk illeri oldu. Zamanla özellikle Talas Savaşından sonra bu şehirler Türk-İslam kültür ve medeniyetinin önemli merkezleri haline geldi. Türkler arasında İslamiyet yayıldıkça bu bölgelerde Camiler, medreseler, külliyeler inşa edildi. Bunun sonucunda Orta Asya ve Türkistan’da önemli şahsiyetler, alim ve mutasavvıflar yetişti. Hoca Ahmet Yesevi, bu ilim-irfan ocaklarında yetişen ilk Türk-İslâm mutasavvıfıdır. Ali Kuşçu, İmam-ı Maturidi, İmam-ı Buhari, Biruni, Şah-ı Nakşibendi, İbni Sina, Yusuf has Hacip, İmam-ı Gazali, Muhammed er-Razi, Yusuf Hemedani ve Abdulhaligü Güjdüvani gibi şahsiyetler bu bölgelerden çıktı ve şöhretleri buradan dünyaya yayıldı. Kafkaslar, Anadolu ve Balkanlar coğrafyasına Türk İslam medeniyetini taşıdılar.

Orta Asya’daki Türk boylarından olan ve Güney Sibirya’da Yenisey Irmağı boyunda medeni bir hayat yaşayan Kırgızların yurdu, Türklerin ilk beşiği sayılır. Bundan dolayı destanlarda sık sık adı geçer. Meşhur Manas destanı Kırgızlar için önemli. Onların bu milli destanı, dünya edebiyatının da sayılı şaheserlerinden biri olarak kabul ediliyor. Estetik zarafetine doyum olmayan Isıkgöl Kırgızistan’ın en güzel tatil beldelerinden birisi. Oş’taki Hz. Süleyman tepesi, Orta Asya’daki bütün Müslümanlar tarafından kutsal kabul ediliyor. Talas ve Talas nehri önemli bir olaya şahit oldu. Burada yapılan savaştan sonra Türkler, İslam’la tanıştı ve onu kendilerine din olarak seçti. Türk tarihinin yazılı ilk kaynağı Orhun abideleri, Moğolistan’ın eski Uygur devletinin başkenti olan Karabalsagun’un 30 km kadar kuzeydoğusunda Orhun nehri çevresinde yer alıyor.

Ortaasya’da bir başka ilim ve irfan yuvası Taşkent. Özbekistan’ın başkenti Taşkent’in medreselerinde İmam-ı Buhari gibi şahsiyetler yetişti.

Ortaasya’nın en eski kentlerinden bir olan Semerkant bölgenin kültür medeniyet merkezlerinden biri. Tilla kari, Şirdari ve Uluğ Bey medreseleri burada. Türk-İslam dünyasının büyük astronomi ve kalem alimi Ali kuşçu Semerkant’ın yetiştirdiği önemli şahsiyetlerin başında geliyor. Ali Şir Nevai ve İmam-ı Maturidi de Semerkant medreselerinde yetişen büyük alimlerden.

Buhara, gönülleri fetheheden sultanların yetiştiği Ortaasya’nın bir başka ilim, irfan ve feyiz kalesi. Kuran-ı Kerimden sonra İslam dünyasında en muteber kaynak eser olarak kabul edilen Sahih-i Buhari’nin yazarı İmam-ı Buhari burada dünyaya gelmiş ve ilk eğitimini buradaki medreselerde almış. Tasavvuf kültürünün İslam dünyasında yayılmasına öncülük eden Şah-ı Nakşibendi de Buhara’nın yetiştirdiği gönül erenlerinden.

Türk İslam tarihinin yetiştirdiği Müslüman Türk alimi Harezmi ve Biruni, batı dünyasında Aristo’dan sonra ikinci büyük üstad olarak tanınan Farabi, Türklerin anayurdu bu bölgede karşımıza çıkıyor. Dahası İbn-i sina, Hoca Ahmet Yesevi, felsefeci yönü ve tabipliğiyle tanınmış Muhammed El-Razi, burada yetişmiş önemli şahsiyetlerin başında geliyor. Özetle ortaasya İslam kültür ve medeniyetinin dünyaya yayılmasında beşiklik etmiş kutsal bir coğrafyadır. Kültür ve medeniyetimizin cihan şümul olmasında ortaasya coğrafyasına vefa borcumuz vardır.

*CAN AZERBAYCAN’A YOLCULUK BAŞLIYOR

Türkistan coğrafyasını gezmeye Can Azerbaycan’dan başlıyoruz.

Kuzeyinde Dağıstan Cumhuriyeti, kuzeybatıda Gürcistan, güneybatıda Ermenistan, güneyde İran ile çevrili bir ülke. Türkiye’yle 11 kilometrelik bir sınırı bulunuyor. Zengin bir tarım ve sanayi ülkesi. Doğusunda 825 kilometrelik boydan boya uzanan Hazar Denizi Ona eşsiz bir güzellik ve zenginlik bahşetmiş. Burası Can Azerbaycan. Bizden bir ülke. İsmini telaffuz ederken bile sıcaklığını hissettiğimiz bir ülke. Kan bağımız olan insanların yaşadığı topraklar. Aynı dili konuştuğumuz ve aynı dini paylaştığımız insanların ülkesi.

8 milyon nüfusunun %54’ü şehirlerde, kalanın köylerde yaşadığı Azerbaycan’ın Başkenti Bakü. 1991’de bağımsız olduktan sonra serbest piyasa ekonomisine geçerek dünyayla bütünleşti. Bu tarihten sonra Kiril alfabesini bırakarak Latin alfabesine geçen Azerbaycan Cumhuriyeti, bugün birçok ülke tarafından tanınmış ebedi bir Türk devleti. Burası Orta Asya’nın kapısı. Anadolu’nun Türki Cumhuriyetlere geçişin köprü başı adeta.

Kafkas Dağlarının eteklerine kurulmuş Azerbaycan’ın şanlı bir tarihi geçmişi var. İslam medeniyetiyle tanışması Hz. Ömer zamanında fethedilmesiyle başlamış. Hz. Osman, ülkenin çeşitli şehirlerine asker yerleştirmiş ve İslamiyetin yayılması için yoğun bir gayret göstermiş. Bu dönemde Türk beyleri tarafından idare edilmiş. Bundan sonra Azerbaycan, Türk-İslam kültürünün muhteşem eserlerinin olduğu bir Türk yurdu haline gelmiş. Her ne kadar Hunlar, Göktürkler ve Hazarlar zamanında Türklerin kontrolünde kalmışsa da bütün Azerbaycan’ın tam bir Türk ülkesi haline gelmesi Sultan Alparslan döneminde gerçekleşmiş. Alparslan tarafından ebedi Türk yurdu haline getirilen Azerbaycan, kısa sürede kültür coğrafyamızın merkezlerinden biri haline gelmiş.

Azerbaycan, Selçuklulardan sonra sırasıyla Moğollar, Harzemşahlar ve Timurların idaresinde yaşamış. Daha sonra bu topraklar üzerinde Kara ve Akkoyunlu devletleri kurulmuş. Akkoyunluların yıkılışıyla Azerbaycan’da, Şah İsmail önderliğinde yeni bir dönem başlamış.

*AZERBAYCAN OSMANLI YÖNETİMİNE GİRİYOR…

Azerbaycan, 1565 ile 1730 yılları arasında Yavuz ve Kanuni döneminde Özdemiroğlu Osman Paşa tarafından Osmanlı yönetimine dahil edilmiş ve 145 yıl Osmanlı kültür coğrafyası içinde yer almış. İlk defa Kanuni döneminde Azerbaycan Türkleri ile Anadolu Türkleri tek bir bayrak altında toplanmış.

Azerbaycan’ın 18. asrı hanlıklar dönemidir. Ülke Ruslar tarafından Bakü hanlığı, Gence hanlığı, Karabağ hanlığı, Şirvan hanlığı, Şeki hanlığı, Buma hanlığı gibi küçük parçalara bölündü. Çarlık Rusya, 1805 yılından itibaren Azerbaycan hanlarının surlarını örmeye başladı. 1822 yılından itibaren can Azerbaycan, Çarlık Rusyasının sömürgesi oldu. Bundan sonra istikrar bir türlü sağlanamadı. Ruslar, Karabağ’a Ermenileri yerleştirmeye başladı.

Rusya’nın Azerbaycan üzerindeki emelleri oldukça eskidir. Azerbaycan’ın Türkiye ve İran arasında transit ticaret merkezi oluşu, bölgenin zirai ve hammadde bakımından zenginliği ve Çar Petro’nun sıcak sulara inme projesi Rusya’nın bölgeyle ilgilenmesinde başlıca sebep olmuş. Azerbaycan, özellikle 19’uncu yüzyıl boyunca adeta Rusların sömürgesi haline geldi.

*BAĞIMSIZ AZERBAYCAN CUMHURİYETİ KURULUYOR.

1918 yılında Rusların desteklediği Ermeni kuvvetleri 18 Mart 1918’de Bakü’ye girerek çoluk çocuk, genç yaşlı demeden binlerce Azeri Türkü katletti. Azerbaycan’ın birçok şehrinde kan dökmeye başladı. Ermeniler, günlerce katliamlarına devam etti. Bakü topraklarında Azeri Türklerinin kanlarıyla sulanmayan bir karış toprak kalmadı. Korkunç bir soykırım yaşanıyordu. Bu vahşeti durdurmak için Osmanlı Ordusu harekete geçti. Nuri Paşa komutasında oluşturulan Kafkas İslam orduları, Azerbaycan’a girerek Ermenilerin zulmüne son verdi. Binlerce Mehmetçiğin şehit olduğu bu savaş’tan sonra Mehmet Emin Rusülzade tarafından Azerbaycan devleti kuruldu. Böylece uzun yıllar Rus komünist yönetiminde kalan ülke, 28 Mayıs 1918’de bağımsızlığına kavuştu. Bu uğurda verdiğimiz binlerce şehidimiz bugün Bakü’de Türk şehitliğinde yatıyor. Azerbaycanı Ermeni mezaliminden kurtaran Nuri paşanın 1949’da İstanbul Sütlücede kendisine ait silah fabrikasında esrarengiz bir patlama sonucu çok sayıda işçisiyle birlikte ölmesi akıllarda soru işaretleri bırakıyor. Azerbaycan halkı Nuri paşayı Hoş gelişler ola yaşa Nuri paşa yaşa marşıyla bugün bile hatırlamakta. Aziz şehitlerimizin Ruhları şad olsun.

Türkiye tarafından tanınan bağımsız Azerbaycan’ın yeni hükümeti iki yıl süreyle birçok ekonomik ve politik problemlerle uğraştı. Ancak bu sırada Anadolu’da da bir bağımsızlık mücadelesinin var olması, Rusların bu petrol ve endüstri merkezini kendi nüfus alanına dahil etmeye çalışması ve batılı ülkelerin Rus tehdidini görememesi yüzünden, Azerbaycan 1920’de 27 Nisan’ı 28 Nisan’a bağlayan gece Ruslar tarafından işgal edildi. Başta Mehmet Emin Resulzade olmak üzere bazı Azerbaycan aydınları Türkiye’ye sığınmak zorunda kaldı. Rusların yaptığı bu kanlı baskınla Azerbaycan’ın bağımsızlığı sona erdi. Bu olayda On binlerce Azerbaycanlı Ruslar tarafından şehit edildi. Artık Azerbaycan için 80 yıl sürecek bir Rus yönetimi başladı. Ruslar, 1936’da Azerbaycan topraklarının bir bölümünü Gürcistan ve Ermenistan’a vererek, bölgede kendisine bağlı 3 cumhuriyet kurdurdu. Bundan sonra Azerbaycan’ın bağımsızlığı için, başlatılan 56 isyan, çok kanlı bir şekilde bastırıldı. Ruslar, Azeri halkına görülmemiş zulümler yaşattı.

*AZARBAYCAN’DA RUS MEZALİMİ SÜRÜYOR

1985 sonrası Sovyetlerde uygulamaya konulan yeniden yapılanma ve açıklık politikalarına bağlı olarak Azerbaycan’da otoriter baskıcı sisteme muhalif kitleler halk cephesi safında toplandı.

Rusya, Azerilerin Ermenilere yönelik saldırıları ve 2 cumhuriyet arasındaki gerginliği bahane ederek Ocak 1990’da kızıl orduyu ağır silahlarla Bakü’ye gönderdi. Başkent Bakü, binlerce Azeri Türkünün kan ve gözyaşıyla sulandı.

Azeri kardeşlerimiz büyük bir kararlılıkla bu zulme direndi ve 30 Eylül 1991’de bağımsızlıklarını ilan ederek hür bağımsız ve demokratik Azerbaycan cumhuriyetini kurdu. Bugün unutulsa da Ebulfeyz Elçibey devlet başkanı seçildi. Bağımsızlığa giden yolda çekilen sıkıntılar, acılar ve bu uğurda verilen binlerce şehide Bakü şehitliği, dünya kamuoyu önünde şahitlik yapıyor. Karanlık günler aydınlığa dönmüştü. 1918’de ilk bağımsızlık girişiminde kabul edilen ancak semalarda kısa bir süre dalgalanabilen bayrak, 70 yıldan sonra tekrar Azerbaycan semalarıyla buluştu. Kısa süren ilk istiklal devrinde büyük hizmetler vermiş olan Mehmet Emin Resulzade’nin bağımsızlık arzusu yıllar sonra gerçekleşmişti. Artık Azerbaycanlı kardeşlerimizin semalarında dalgalanan bayrak ebediyete kadar inmesin. Gök kubbeyi dolduran milli marşın sedaları hiçbir zaman bu kubbeden eksilmesin diyoruz.

Azerbaycan bağımsızlık uğruna çok şeyler feda etti. Rusların yaptığı zulmün izleri hala duruyor. Yıkılmış camiler, yarım kalmış minareler. Azerbaycan’ın en büyük camilerinden biri olan İsmail efendi camii önce tuz deposu, sonra askeri kışla, sonra da ahır haline getirilen çileli camilerimizden biri. Rus lider Lenin “din merhametsiz bir dünyanın ruhudur, din halkın afyonudur” diyordu. Merhametsiz Lenin ve arkadaşları Azerbaycan’da sosyalist bir rejim kurmak için 1918 yılında 20.000 kişiyi öldürdü. 1920-1921 yıllarında 48.000 kişi öldürüldü. 1923-1926 yıllarında 6.000 kişi daha öldürüldü. Sonra Stalin 1937-1947 yılları arasında 70.000 Azerbaycan türkünü boğazlattı. Böylece 29 yılda 144.000 Azerbaycan türkünü sosyalizm uğruna yok ettiler, öldürdüler.

* NAHCİVAN VE KARABAĞ AZERBAYCANDAN KOPARILMAK İSTENİYOR

Bugün dahi Azerbaycan’dan koparılmak istenen iki Azeri yurdu var; Karabağ ve Nahçivan. Karabağ, Azeri toprağı. Nahçivan’da nüfusun %95’i Azeri. Karabağ, bazı siyasi hesaplar sonucu Ermeniler yerleştirilmiş, Azerbaycan’a bağlı bu bölgeyi Ermeniler, kendi topraklarına katmak için 1988 yılında başlattığı gösteriler zaman içinde tırmanarak Karabağ topraklarını bir barut fıçısı halin getirmiş. Bağımsızlık ilanından sonra Ermeni çetelerinin ağır silahlarla giriştikleri işgal harekatı Karabağ’dan sonra diğer Azeri topraklarına ve Nahcivan’a yönelmiş.

Ermenilerin Türklere yönelik katliamları Azerbaycan topraklarında hep olmuş. Ermenilerin Azerilere yönelik zulümleri, I. Dünya Savaşı yıllarındaki katliamlarla sınırlı kalmamış, Sovyetler döneminde ve bu devletin dağılmasının ardından kurulan Ermenistan Cumhuriyeti döneminde de devam etmiş. Ermeniler, Azerileri Karabağ ve Nahçivan’dan sürmüş, zorla göç ettirmiş. İki asır devam eden kovma ve göçürme işlemi sonucu, 1.5 milyon Azerbaycan Türkü Ermenistan’daki tarihi yurtlarından kovulmuş ve çeşitli bahanelerle göç ettirilmiş. Bu insanlar, kötü şartlar altında bugün Azerbaycan’da yaşıyorlar. Yurtlarına dönecekleri günü bekliyorlar. Bugün Azerbaycan halkı ve yönetimi, bağımsızlığın yanında milletin varlığına yakışır bir şekilde sürdürmenin en önemli unsurlarından birinin ekonomik ve kültürel bağımsızlık olduğunu biliyordu. Sovyetler döneminde zengin iktisadi kaynaklara rağmen bu kaynakları kullanmada Rusya’ya bağlı olan Azerbaycan, öz kaynaklarını kullanma konusunda kısa sürede büyük mesafeler kat etti. Artık tarlalarda pamuk, tütün, çay filizi ve meyveler hür ve bağımsız Azerbaycan için toplanır oldu. Altın, demir, kobalt ve bakır gibi madenler yeraltından bu ülkenin zenginliği için çıkartılmaya başlandı. Balıkçılar ağlarını Hazar’a bir başka şevk ve heyecanla atıp tuttukları balıkları kendi insanı için kullanır hale geldi. İç pazarda kendi ürettiklerini kendi halkı için serbest piyasa anlayışı içerisinde satar hale geldi.

*RÜZGARLAR ŞEHRİ BAKÜ’DEYİZ.

Burası Bakü. Azerbaycan’ın en önemli şehri başkent Bakü’dür. Bakü Hazar Denizi’nin batı kıyısında Apşeron Yarımadası’nın güneyinde, Bakü Körfezi’nin oluşturduğu geniş yayın üzerinde yer alır. Bakü’nün çekirdeğini, çevresi sularla çevrili olan “Eskişehir” oluşturur. “İçeri şehir” denilen Eskişehir, eski binaları, labirenti andıran dar sokakları ile güzel bir görünüm sergiler.

Bakü, vitrinleriyle, cadde ve sokaklarıyla artık o 1990’ların Baküsü değil. 21.yüzyılın şehirlerinden birisi. Daha önemlisi Azeri insanının kendisine olan güveni. O güven 21.yüzyılda daha da katlanmış.

Bakü, 3 milyon nüfuslu güzel bir şehir. Hazar denizi ile ve Hazardan esen rüzgarla iç içe. Bundan dolayı Bakü’ye rüzgarlar şehri diyorlar. Bakü, İzmir’e çok benziyor. Bu benzerlik onların iki kardeş şehir olmasını sağlamış. Şimdi Bakü’nün en gösterişli yerinde yer alan bu geniş park, İzmir ismiyle gelenlere gülümsüyor.

Geniş caddeler ve yemyeşil alanlarıyla Bakü, kendine gelenlere farklı seçenekler sunar. Hele Hazar Denizi! Bakü’ye ayrı bir güzellik katmış. Bugün müze olarak kullanılan 11. asırdan kalma Şirvan Şahlar Sarayı, Kız Kulesi Bakü’nün gezilecek yerlerin başında gelir.

*ŞİRVAŞAHLAR SARAYI VE KIZ KULESİNDEN BAKÜYÜ SEYR EDİYORUZ.

Azerbaycan’da eski yapılardan biri Şirvan şahlar sarayıdır. Taş duvarları yer yer dökülen ve çatlayan bu saraya şimdi yeniden bir düzen verilmiş. Bu süslü divan kapısı bize Anadolu’daki Selçuklu medeniyetlerinden türküler fısıldar. Sanatkar eller taşı bir dantel gibi süsleyerek şiirleştirmiş. 1920 yılında Ruslar, Bakü’ye girince üzerine mübarek isimlerin yazıldığı duvarları kurşunladı. Şirvanşahlar sarayı alimi Seyid Yahya Baküvi’nin sekizgen kümbeti Selçuklu kümbetlerine benziyor. Sarayın taş avlusundan beş on basamaklı bir merdivenle saray camiine iniliyor. Cami minaresinin taş şerefesi Ruslar tarafından yıkılmış. Kuşların yağmur suyundan içebilmeleri için yaptırılan bu taş oluklar merhametin ifadesi.

Şirvan şahlar sarayı kadar eski Kız kulesi 12. yüzyıldan kalma bir eser. 30 metre yüksekliğinde olan bu kule, sekiz katlı. 800 yıl önce Hazar’ın kıyısına inşa edilen kız kulesi, bugün denizin çekilmesiyle içerde kalmış. Taş merdivenler minare merdivenlerini anımsatıyor. Kulenin birkaç katı dünkü Azerbaycan hayatını canlandırmak için düzenlenmiş. Burada dikkat çeken şey dünkü Azerbaycan hayatıyla dünkü Türkiye hayatının hemen hemen aynı olması. Mesut bin Davut tarafından yapılan kız kulesi Bakü’nün sembolü adeta.

Bakü’de birkaç kervansaray da var. Buralar yolcuların hayvanlarıyla beraber konakladıkları yiyip içtikleri ve sonra çekip gittikleri huzur yerleri ve güven yuvaları. 14. ve 17. asırlardan günümüze gelen kervansaraylar artık devletin koruması altında.

Evliya Çelebi Bakü’den bahsederken diyor ki “deniz kenarında büyük hanlı bin kadar evli bağlı bahçeli camili çarşılı pazarlı mamur bir şehirdir Bakü. Üç kapısı vardır, üç hamamı varsa da Mirza Han hamamı gayet hoştur.”

*SANAT EDEBİYAT VE PETROL BAŞKENTİ BAKÜ

Bakü’ye iner inmez ilkin petrol ve doğalgaz zenginliği dikkat çeker. Kentin içlerine yaklaştıkça yerini görülmeye değer eski taş binalara bırakır. Kent merkezindeki hemen bütün binalar benzersiz taş yapılardan oluşuyor. Binaları süsleyen heykel ve kabartmalardan, gözünüzü almanız mümkün değil.

Bakü’de bir süre kalıp insanlarla tanıştığınızda, hiç yabancılık çekmediğinizi göreceksiniz. İnsanların sıcak davranışları, sizi kendi evinizde hissettirir. Bakü güzel sanatlarla iç içe olmuş bir ülke. Her evde bir piyano, keman vb. enstrümanın bulunduğunu, hemen hemen her evde bir müzisyen, bir ressam, ya da bir heykeltraş yetiştiğini öğreniyorsunuz. Konuk ağırlamakta, sofra donatmakta ve sanat sohbetinde eşi bulunmaz bir insan topluluğu tanımak için Bakü’ye gitmeniz gerekir.

*BAKÜ ŞEHİTLER CAMİSİNDA CUMA NAMAZI..

Azerbaycan Müslüman bir ülke. Camiler, minareler yükseliyor bu topraklarda. Eski camilerin yanı sıra yeni camilerde boy gösteriyor. Türkiye, Azeri kardeşlerimizin ibadet yerlerini karşılamak amacıyla cami ve kültür merkezleri inşa etmiş. İşte bunlardan birisi; Şehitler Camii. Bakü şehrinin en müstesna yerinde Bakü şehitliğini süslüyor. Osmanlı mimari tarzında yapılan bu iki minareli cami 1996 yılında ibadete açılmış. Hazar denizine hakim bir tepe üzerine kondurulan Bakü’nün en güzel, Azerbaycan’ın en büyük camisinden yükselen ezan sesleri her taraftan duyuluyor. Her gün 5 vakit ezanın okunduğu Şehitler Camisi, özellikle Cuma günleri Namaz kılmak için gelen binlerce Azerbaycanlı genç ve ihtiyarla dolup taşıyor. İmam, vaaz ve hutbeyi Türkiye Türkçe’si ile okuyor. Şehitler Camiinde namaz kılanlar, namazdan sonra aynı bölgede yer alan ve şehrin önemli ziyaret mekanlarından biri olan Türk-Azeri şehitliğini ziyaret ediyor. Bu Şehitler tepesi insanı başka bir aleme alıp götürüyor adeta. Şehitlikte, şehitlerin anısına yaptırılan Bakü şehitler anıtı yer alıyor. 1918 yılında Rusların desteği ile Azerbaycan’a saldıran Ermenilerin Azerbaycan kentlerinde yaptığı soykırımı durdurmak için gelen Mehmetçikler burada yatıyor. Türk Askeri, Azerbaycan’daki Ermeni vahşetini durdururken 1200 vatan evladını şehit vermişti. Şehitlikte Anadolu coğrafyası resmedilmiş adeta. Türkiye’nin her ilden gelen onlarca şehit Azerbaycan’ı Ermenilerden kurtarmak için savaşmış.

Aziz şehitlerimiz için Türk Silahlı kuvvetleri bir anıt yaptırmış. Bu anıt, bağımsızlık uğruna can veren binlerce şehidimizin hatırasını canlı tutuyor.

Türk şehitlerinin ebedileştiği Bakü Türk şehitliğine gelen ziyaretçiler fatihalar okuyarak ayrılıyor.

*TÜRK VE AZERİ ŞEHİTLİĞİNDE FATİHA OKUYORUZ.

Türk şehitliğinin hemen yanı başında Azeri kardeşlerin şehitleri yatıyor. Bu gençler 1991 yılında bağımsızlık ilan edilince Ruslar tarafından bir gece baskınıyla şehit edilen gençler. Bugün Mehmetçiklerle aynı mekanı paylaşıyor. Aynı amaç uğruna savaşanlar şimdi yan yana yatıyor. Mezar taşlarında şehitlerin isimler ve resimleri yer alıyor. İşte bu 5 yaşındaki kız çocuğu annesinin kucağında iken Rus tankları altında ezilmiş. Azeriler şehitlerine sahip çıkıyor ve her fırsatta ziyaret edip fatihalar okuyor.

Bakü gezmekle bitmez ama buraya kadar geldiyseniz mutlaka Azerbaycan devlet mezarlığını geziniz. Şairler, devlet adamları ve önemli şahsiyetler buraya defnedilmiş. Buranın özelliği mezarlıkta yatan kişilerin üzerilerine heykellerinin dikilmiş olması. İşte bu eski devlet başkanı Haydar Aliyev’in mezarı ve heykeli. Bu da Azerbaycan’ın bağımsızlığını ilan eden Ebul Feyz Elçibey’in mezarı ve heykeli ve daha niceleri.

* BAKÜ’DEN KAFKASLARA DOĞRU YOLA ÇIKIYORUZ..

Başkent Bakü’deki gezimizi tamamlayarak Kafkas Dağlarına doğru yola çıkıyoruz. Azerbaycan bu bölgede size hanlar ve kervansaraylar şehri Şeki’yi gösterir. Kafkas dağlarında Ruslarla savaşan Şeyh Şamil ve Hacı Murad’ın destanlarını anlatır. Gence şehrinde Nizami Gencevi’den şiirler okur.

İlk durağımız Şeki şehri. Şeki, Dağıstan sınırına yakın bir yere kurulmuş. Burası Bakü’ye 300 kilometre mesafede bulunuyor. Dar ve keskin virajlardan geçerken insan kendini adeta Anadolu bozkırlarında hissediyor. Buralar tanıdık yerler. Geçtiğiniz köyler, kasabalar ve yanık benizli Azeriler el sallar sizlere.

Şeki yolunda yolculuğunuz bir akşam vaktine denk geldiyse size eşlik eden ovalar ve dağlar kızıla boyanır. Güneş cömertçe verir sıcaklığını.

Şehirler ve insanlar size hiçte yabancı değil buralarda. İsimler bizden isimler Şamaha, İsmailli, Gebele, Aksu. Aksu vadisi yüksek dağlardan aşağı inen suların geçtiği bir yer. Derin vadiler ve başı dumanlı yüksek dağlar Karadeniz’i andırıyor. Bu muhteşem tablo, bu güzellikler kolay kolay terk edilmez.

* ŞEKİ ŞEHRİNDE TARİHE YOLCULUĞA ÇIKIYORUZ….

Ve nihayet Şeki şehrindeyiz. Şeki, Kafkas dağlarının eteklerinde yeşil bir saltanatı içinde yaşıyor. Şeki şehri bir yabancı düşünürün ifadesiyle, Azerbaycan’ın gözü ve dağların arasında Kartal yuvası Külek yani Rüzgarlı şehir Bakü’ye inat her yer sakin. Dağlar… zirveleri yüksek dağlar. Bazen bulutlu, bazen dumanlı, yaz aylarında bile karların erimediği dağlar.

Şeki, Azerbaycan’ın 9 hanlığından birisi ve en önemlisiydi. Ruslar, bölgeyi işgal ettiğinde Şeki hanlığı, Osmanlıya bağlı kalmak için uzun süre direnmiş. Ünlü şair Bahtiyar Vahapzade’nin memleketi burası.

Şeki, yolların kavşak noktasında yer alıyor. Bu nedenle şehrin çeşitli yerlerine kervanların konaklaması için hanlar ve kervansaraylar inşa edilmiş. İşte Şeki’nin en önemli ziyaret mekanları bu hanlardır. Han Sarayı en ünlüleri, Şeki Kervansarayı görülmeye değer. Şekideki şimdiki durağımız Şeki Han sarayı. Aleksandır Duma’nın ifadesi ile “Kafkasların gözü Şeki ise, Şeki’nin göz bebeği Şeki han sarayı “ diyor.Bizde dar ve tarihi yollardan geçerek Şeki han sarayına geliyoruz.

*KAFKASLARIN GÖZÜ ŞEKİ HAN SARAYINDAYIZ.

Şeki Hanlarının en görkemlisi ve ünlüsü Han Sarayı. 300 yıl öncesinin eseri. Kafkas dağlarının eteklerine, yeşillikler arasına inşa edilmiş, süslü, ahşap işçiliği muhteşem. Dışı olduğu kadar içi de süslü. İç mekan insanı adeta büyüler. Süslemeler genellikle hayvan ve bitki motiflerinden oluşuyor. Bazı duvarlarda savaş sahnelerine de rastlanır. İnsan burada kendini bir çiçek bahçesinde hisseder. Tavan işlemelerindeki zerafet ahşap işçiliğinin nadide bir örneği. 2 katlı Han sarayı demir çivi çakılmadan ve hiç bir yapay malzeme kullanılmadan ahşaptan yapılmış. Çiçek motifleri kök boyalarla süslenmiş.

Bahçede yer alan Han çınarı en az han kadar eski.

Han Sarayının ziyaretçileri çok. Her taraftan yoğun bir ziyaretçi akını var. Sarayın rehberi gelenlere hanla ilgili bilgiler veriyor.

*ŞEKİ KERVANSARAYINDAYIZ

Han sarayında gezimizi tamamlayıp,şimdide Şeki kervansarayına gidiyoruz.. İpek yolu üzerinde yer alan bu Kervansaray bir anlamda dönemin uluslararası İpek ticaretinin yapıldığı bir merkez konumundaymış. Tarih boyunca birçok tüccar ürettikleri iplikleri satmak için kervansarayın içinde kurulan İpek Pazarına getirip satarmış. Bir zamanlar kervanların yurdu Şeki Kervansarayı, yakın bir geçmişte ressamlara mekan olmuş, onlara ilham kaynağı haline gelmiş.

Şeki kervansarayı şimdi turistik amaçla kullanılıyor. Şeki şehrinin yakın bir gelecekte Turizm merkezi olması için çalışılıyor. Şeki şehrinden yaylalara teleferiklerle çıkılacağı söyleniyor.

Şeki Kervansarayından Kafkas dağlarındaki yaylaları görebilirsiniz. Karşıda görülen Han yaylası. Zaten Şeki yaylalarıyla da ünlü.

Şeki sokaklarında yürürken birden karşınıza hüzün dolu bir camii çıkıyor. Ama bu cami yıkılmış. Gözleriniz yıktırılmış bir caminin yapayalnız kalan mahzun minaresine takılıp kalır. Tuğladan örülmüş bu sekiz köşeli minare cami ile birlikte 1880 yılında hayırsever bir Anadolu türkü tarafından yaptırılmış. Şeki’de Rus işgalinden önce 13 tarihi cami bulunuyormuş. Bu camilerin tamamı yıkılmış.

Bütün camileri yakılıp yıkılan Şeki, 1990 yılından sonra yeniden doğrulmaya, düştüğü yerden yeniden kalkmaya başlamış. Şehrin girişinde sizi karşılayan Cuma mescidi, Türkiye’den gelen hayırseverler tarafından yaptırılmış. Şeki halkının huzur dünyası haline gelen bu caminin minaresi şehrin her taraftan görülsün diye göğe doğru biraz fazla çekilmiş. Cuma mescidinin zerafet örneği mihrabı görülmeye değer.

*HACI MURAD’IN MEZARINI ZİYARET EDİYORUZ..

Azerbaycan’ın Şeki şehrine gelip de Kafkas Dağlarına çıkmamak olur mu? Şeyh Şamil ve Hacı Murad’ın Ruslara karşı mücadele verdiği yerlere. Burası Ruslarla 150 yıl savaş yapılan bölgeler. Bu dağlar çetin savaşlara sahne oldu. Kafkas dağları yeşil mi yeşil, dumanlı puslu zirveler. Ünlü Rus yazar Dostoyeski’nin Hacı Murat Roman’ında anlattıklarına göre Ruslar Şeyh Şamil ve Hacı Murad’ı yakalamak için bu ormanları keserek yok etmişler.

Şeyh Şamil’in doğduğu köy buralarda. Hacı Murad’ın şehit edildiği yer ve mezarının bulunduğu mekan Kafkas dağlarında. Oraya ulaşmak için bir hayli zaman lazım. Çünkü Şeki şehrinden uzaklığı 100 kilometre. Ama gitmeye değer. Karlı Kafkas Dağlarından çağlayarak akan buz gibi sulardan içerek ve meşe ağaçları altında dinlenerek yorgunluk atabilirsiniz. Bu dağların arkası Dağıstan.

Hacı Murad’ın mezarına toprak bir yoldan geçerek ulaşılır. Burası Ruh bölgesi olarak bilinir. Azerbaycan-Gürcistan yolu üzerinde bir mekan. Hacı Murad’ın mezarına götüren tabelalar asılmış.

Yeşillikler arasında bir türbe. Asırlık meşe ağaçlarının altında yer alan mezarlıkta Hacı Murat yatıyor. Mezar taşında Osmanlıca bir yazı ve küçük bir resmi yer alıyor.

Hacı Murad’ın hayatı ünlü yazarların romanlarında ve yüzlerce rivayette anlatılmış. Kuzey Kafkasya kahramanı Hacı Murat 19. yüzyıl başlarında Dağıstan’ın Hunzah bölgesinde dünyaya geldi. Çocuk yaşta Hunzah medresesinde eğitim aldı. Hiçbir zaman bir hedefe iki defa ateş etmediği söylenen Hacı Murat, daha genç yaşlarda at binmesi ve nişancılığı ile ün yapmaya başladı. Kafkas-Rus savaşlarında ismini duyurdu. Temirhan Şura’dan Doğu Gürcistan’daki Babaratmiskaya’ya kadar Rus kuvvetleri üstüne sayısız baskınlar düzenledi. Bir süre sonra Şeyh Şamil’in en cesur ve en başarılı yardımcısı olarak anılmaya başlandı.

Hacı Murat, Şeyh Şamil’le birlikte Ruslara karşı yıllarca birlikte savaşmış. Bir müddet sonra anlaşmalı olarak Rusları içten fethetmek üzere birbirlerinden ayrılmış, Hacı Murat Ruslara sığınmış gibi görünüp Rusların askeri gücü hakkında şeyh şamile bilgi verdiği bilinmekte. Daha sonra Ruslardan kaçarak Kafkas dağlarında savaşmaya devam etti.

Hacı Murad 4 Nisan 1853 günü bu bölgede, çok sayıda Rus askerleriyle tek başına girdiği bir çarpışmada şehit oldu. Bir rivayete göre ihbar ediliyor ve burada yakalanıyor. Şehit edildiği yer de burası.

Ruslar, Hacı Murat’ın mezarına birçok kez saldırmış ve piknik tüpleri ile yok etmeye çalışmış. Burası Türk-İslam medeniyetinin bölgeye vurulmuş mührü gibidir. Acaba Hacı Murad, Şeyh Şamil ve Kafkas halkı, Rusları Kafkas dağlarında tutmasaydı, Ortadoğu ve Akdeniz Rus işgali altında kaç yıl inleyecekti? Kafkasya halkına insanlığın çok büyük vefa borcu var.

Hacı Murad’ın ziyaretine gelenler onun şahsında Kafkas dağlarında şehit olan aziz şehitlerin ruhlarına Kuran’dan sureler ve fatihalar okuyarak ayrılıyor.

*ŞAİR BAHTİYAR VAHAP ZADE’NİN DOĞDUĞU YER..

Şeki şehrine gelipte şair Bahtiyar Vahapzade’den bahsetmeden olur mu? Söz ustası, gönüller sultanı Dedem Korkud’un torunu Bahtiyar Vahabzade Şeki doğumlu. Yalnız Azerbaycan’ın değil, bütün Türk illerinin büyük şairlerinden olan Vahabzade; klasik ve yeni Azeri şiirinin mevcut bütün özelliklerini şiirinde toplayabilmiş, vatan, millet, aile, tabiat, dil, azatlık hasreti gibi temaları en güçlü en derin ifadelerini onun mısralarında bulmuş.

Azerbaycan Türklerine karşı girişilen 19 Ocak Kırgını’na kayıtsız kalmayarak fikrini ve ıstıraplarını açıkça dile getirdiği; milletinin çocukları için döktüğü gözyaşlarını topladığı “Şehitler” adlı eseri, Bahtiyar Vahabzade’nin ölçüsüz vatan sevgisinin bir ifadesidir.

Şehitler bu toprağa, halka secde kıldılar

Haksızlığın üstünden Hakk’a köprü saldılar

Vatanı sevmek için günahkar sayıldılar

Vatanı sevmek niçin günah olmuş ay Allah?

Kendim kaldım çırasız, bin çıraya yağ iken

Tepelere el açtım kendim yüce dağ iken

Çarem kendi kendimden bir yardım ummak ilen

Niçin bize yabancı penah olmuş ay Allah?

Ona umut bana zor fakat demek kime Hak

El ayağım zincirli, baş yumruklu, sine dağ

Yüz yetmiş yıl bu saziş bu birlik bu ittifak

Bir tarafı talaksız nikah olmuş ay Allah

Çeliğe muhtaç iken, yabancıya çeliğim

Bin mermiye tuş olan bir ceylanım, eliğim

Yabancının emrine ben boyun eğmeliyim

Niçin bana yabancı “Allah” olmuş, ay Allah

* ŞEKİDEN GENCEYE GİDİYORUZ..

Can Azerbaycan’ın Hanlar şehri Şeki’den ayrılma vakti. Genceli nizaminin memleketi ve anıt mezarının bulunduğu Genceye gitmek üzere Şeki’den yola çıkıyoruz. Yeşil vadiler, sulu bölgeler geçtikden sonra bozkırların ortasından geçen yolumuz bizi Gence’ye getiriyor. Yolda bize yeşillikler, köyler, Eğri çay eşlik ediyor bize.

Gence’de Nizami Gencevi’nin türbesi bizi karşılıyor. Burası 950 yıl önce bu şehirde yaşayan ünlü Türk şairi Genceli Nizami’nin anıt mezarı ve müzesi. Azerbaycan’ın tanınmış şairi güller arasında yatıyor. 1140 yılında yaşamış Genceli Nizami, yazdığı divanı ve kitapları ile Türk kültürüne hizmet etmiş bir büyük şair. Peygamberimizi en güzel şekilde anlatan Genceli Nizami İran’la Azerbaycan arasında bir türlü paylaşılamıyor. Rusya, bu önemli Türk şairini İranlılara kaptırmamak için Muhteşem bir anıt ve abide yaptırmış.

Türbeyi gezdiren Rehber Nizami Gencevi ile ilgili kısaca bilgi veriyor.

Azerbaycan halkının büyük şair ve alimi Nizami Gencevi, dünya edebiyatının Ömer Hayyam, Homeros, Shakespeare, Dante ve Puşkin gibi büyük kalem ustalarından birisi. Nizami’nin Hamse’si (Beşlik) ve bu Hamse’ye dahil olan eserler kendisinden sonra Fuzuli gibi birçok ünlü şair tarafından taklit edilmiş. İşte yazdığı şiirlerden biri;

Dünyanın damarını kim tutsa Isa gibi,

Insaf ve adalet ile olur dünya hakimi,

Dünyaya fatih olmaz zulüm ile rezalet,

Yer yüzünün fatihi adalettir, adalet!

Dünya bir tarladır dikkatle baksak

Herkes birbirine çiftçidir ancak

Dost ona derler sır saklar perde tutar

Düşman rüzgar gibi her zaman perde yırtar.

Azeri rehber gelen ziyaretçilere Genceli Nizami’den beyitler okuyor ve onları heyecanlandırıyor. Rehber, Genceli Nizami ile ilgili Azerbaycan’ın piri, şairler şeyhi ve medari iftiharı gibi cümleler kullanırken kendinden geçiyor.

5 önemli eseri olan Genceli Nizami, başta divan-ı olmak üzere kitaplarını son baharda, sararmış yaprakları dökülen Çınar ağacının altında yazarmış. Bu durum işte böyle heykelleştirilmiş. Türbenin etrafına onun eserlerinden esinlenerek heykeller dikilmiş. Başta Ferhatla-Şirin, Leyla ile Mecnun, İskendername gibi ünlü kitapları olan Genceli Nizami’ye Sovyet Rusya çok önem vermiş. Anıtın duvarlarında farsça beyitlerle süslü yazılar yazılmış. Çiçek ve güllerle çevrili müze ve mezarı görülmeye değer.

*AZERBAYCAN KÜLTÜR ADAMLARINA BÜYK ÖNEM VERMİŞ.

Azerbaycan Türkleri, yazar ve şairlerine sahip çıkmış. Özellikle Bakü Tiyatro binasının duvarlarını onların büstleriyle süslemiş. İşte Cafer Cabbarlı. Azerbaycan tiyatrolarının büyük öncülerinden. İşte Azerbaycan Türkçesinin büyük şairlerinden biri; Celil Memmet Gülizade. Azerbaycan mizahının ruhu Mirza Feteli Ahundov ve işte Nesimi. Azerbaycan Türkleri baskı dönemlerinde kendi edip ve şairlerine sahip çıkarak onları yaşatmış.

Türk asıllı Şair Fuzuli Azerbaycan kültür hayatında önemli bir yere sahip. O hayatı boyunca Azerbaycan’a gitmedi ama şairin güzel Türkçesi Azerbaycan’da hep bir bayrak gibi dalgalandı. Azeriler onun adını bir meydana vermiş. Fuzuli meydanında Azerbaycan milli tiyatrosu yanında yer alan bir apartmanın duvarını şairin beyitleri süslüyor. Azerbaycan halk şairleri Fuzulinin türküleşen şiirlerini yüreklerinin sesiyle çalıp söyleyerek onları geniş halk kitlelerine yaymışlar. Bu sayede bir devrin ve bir milletin yok olup gitmesine izin vermemişler. Azerbaycan Türkçesi birazda Fuzulinin coşkun şiirleriyle varlığını korumuş.

Azeri edebiyatı ve musikisi gönülleri coşturan, bazen de hüzünlendiren güzel bir sanat. Türk aydınının kardeş Azerbaycan edebiyatı ve musikisi hakkında yeterli bilgiye sahip olmaması kültür ve medeniyet tarihimiz açısından gerçekten üzücü.

*GENCEYİ GEZİYORUZ..

Genceli Nizami’nin müze ve türbesini ziyaret ettikten sonra, güzelliklerle dolu Gence şehir merkezini geziyoruz. Gence, Azerbaycan’ın ikinci önemli şehri. Gence şehri adeta çöl ortasında bir vaha gibi. Ermenistan sınırına yakın olan Gence, hem Türkiye hem de Azerbaycan için önemli bir şehir. 1918 yılında Rus destekli Ermeniler önce Gence’ye saldırmışlar. Şehirde taş üstüne taş bırakmamışlar. Bugün yüz binlerce Azerinin yaşadığı bu kent Azerbaycan’ın önemli bir fabrikasını barındırıyor. Şehir girişinde yer alan Alüminyum Fabrikası. Burası Kafkasların en büyük fabrikası olarak kabul ediliyor.

Gence’de Ruslar kalma binalara rastlarsınız. İşte bunlardan birisi Vilayet binası. Yeşillikler içindeki binanın mimarı yapısı gelen ziyaretçilerin ilgisini çekiyor.

Çınar ağaçları ile çevrilmiş bölgede gezinize devam ederken Osmanlılar tarafından yapılan muhteşem bir cami ve külliyeyle karşılaşırsınız. 1588-1735 yılları arasında Osmanlı yönetiminde kalan Gence, Osmanlının 7 sancak merkezinden birisiydi. Bu bölgede Osmanlılardan geriye kalan tek tarihi eseri budur.

Gence’de yer alan bu uzun caddeye Azeriler Atatürk adını vermişler. Caddenin girişine de Atatürk heykeli dikmişler ve Türk bayrağı ile süslemişler.

Türk İşadamları Gence’deki türbeleri restore etmiş.

*BAKÜ ,TİFLİS VE CEYHAN PETROL HATTI DOSTLUK KÖPRÜSÜ…

1991 yılından sonra siyasi istikrara kavuşan Azerbaycan, büyük bir kalkınma hamlesi gerçekleştirmiş. Çok uluslu şirketler her sahada yatırımlar yapıyor. Bakü-Ceyhan Boru hattı , Azerbaycan, Gürcistan ve Türkiye ile dostluk köprüsü kurmuş. Bakü-Ceyhan boru hattı, günde 1 milyon varil yılda ise 50 milyon ton petrol taşıyor. Azerbaycan topraklarından başlayıp, Gürcistan topraklarından geçerek Türkiye topraklarında Ceyhan’a kadar ulaşan Boru hatı sadece petrol değil doğalgazıda getiriyor. Petrol ve Doğal gaz hattı üç ülke arasında dostluğuda güçlendiriyor.

Azerbaycan’ın tüm şehirlerinde büyük bir kalkınma hamlesi görülüyor. Yollar genişletilip asfaltlanıyor. Alt yapı kalkınma hamlesi başlamış. Kominist dönemden kalan binalar yıkılıp yerine yenileri yapılıyor, mevcut birçok bina düzenli hale getirilmiş. İnşaat sektörü Azerbaycan’da hızla gelişiyor. Bakü’de plazalar ve gökdelenler yapılıyor. Birçok Türk inşaat firması Azerbaycan’a dev binalar yapıp konut ve işyeri satıyor. İnşaat sektöründeki hareketlilik Azerbaycan’daki ekonomik gelişmeyi gösteriyor.

*İKİ DEVLET BİR MİLLET..

Azerbaycan eski Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev’in ifadesi ile Azerbaycan ile Türkiye tam bir birlik içinde. İki devlet bir millet olma yolunda hızla ilerliyor.

Azerbaycan, Türk cumhuriyetleri içerisinde milli kimliklerini her türlü zor şarta rağmen ayakta tutmayı başaranların en başında gelir. İnanç ve milli kültür açısından her şeyin yasak olduğu dönemde bile Nizami’den Nesimi’den ve Fuzuli’den aldıkları feyz ve ilhamı bugünlere taşımışlar, milli kimliğin korunmasında şiir, folklor, resim ve müzik en önemli unsur olarak kendisini korumuş.

Azerbaycan Dünya enerji merkezi olma yolunda hızla ilerliyor. Yakın bir gelecekte bu ülke Kafkaslar ve Orta Asya’nın en büyük enerji merkezi olacak.

Oğuz boylarının binlerce yıllık vatanı Azerbaycan’da evlerde sokaklarda meydanlarda konuşulan dil musiki yüklü güzel bir Türkçe. Bu bakımdan Azerbaycan’da kulağınıza en çok bizim sanatçılarımızın şarkıları gelir. Halk Türkiye türkülerini ve şarkılarını büyük bir zevkle dinliyor.

Azerbaycan bayrağındaki mavi Türklüğü, yeşil İslamiyeti, kırmızı çağdaşlaşmayı temsil ediyor. Bu bayrak artık Azerbaycan semalarında dalgalanıyor. Mehmet Emin Resulzade ne güzel söylemiş “bir kere yükselen bayrak bir daha inmez Azerbaycan bayrağı artık hiç inmeyecek”

Can Azerbaycan’a veda vakti geldi.Azerbaycana veda ederken gözümüz ve gönlümüz bu ata yudunda kaldı. Asya coğrafyası Türkistan’dan Anadolu’ya geçişin köprü başı olan Azerbaycan, Türkiye’de yaşayan kardeşleri ile gönül birliği kurmak için kucak açmış. Can Azerbaycan’ın davetine ne zaman icabet edeceksiniz?

AZERBAYCAN DEVLET İKTİSAT ÜNÜVERSİTESİNDE İPEK YOLU BELGESEL SUNUMU YAPACAĞIZ

TÜRK DÜNYASI GAZETECİLER FEDERASYONU’NUN ORGANİZASYONU İLE İLİM KÜLTÜR TARİH VE TEKNOLOJİ ARAŞTIRMALARI MERKEZİ www.iktav.com OLARAK AZERBAYCAN’DA ARAŞTIRMA VE BELGESEL ÇEKİMLERİMİZ DEVAM EDİYOR. BUGÜN 27 EKİM 2023 GÜNÜ AZERBAYCAN DEVLET İKTİSAT ÜNÜVERSİTESİ TÜRK DÜNYASI İKTİSAT FAKÜLTESİNDEN www.devrialem.tv OLARAK CANLI YAYIN YAPARAK BAŞLADIK.

https://www.facebook.com/belgeselciismail/videos/297317533222949/?d=n&mibextid=WiMSqg

TÜRK DÜNYASI İKTİSAT FAKÜLTESİ’NDE BELGESEL SUNUMU YAPACAĞIZ

Azerbaycan Devlet İktisat Üniversitesi Türk Dünyası İktisat Fakültesinde Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun 100. yılı dolayısı ile kısa adı TİKA olan Türk İşbirliği ve Kalkınma Ajansı tarafından desteklenen 3. ULUSLARARASI TÜRK DÜNYASI İLETİŞİM VE SANAT SEMPOZYUMUN’da TÜRK DÜNYASI’NDA KÜLTÜR VE İLETİŞİM panelinde tarihi İpek Yolu’nda Azerbaycan’ın rolü ve önemi konulu belgesel sunununuz sizlerle paylaşıyoruz.

CAN AZERBAYCAN BAKÜ DEVLET ÜNİVERSİTESİ’NDEN SELAMLAR

AN İTİBARİ İLE 26 EKİM 2023 AZERBAYCAN BAKÜ DEVLET ÜNİVERSİTESİ’NDEN www.devrialem.tv CANLI YAYINDA

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=3424288307717618&id=100004338481610&mibextid=WiMSqg

AZERBAYCAN TÜRK KADINLAR BİRLİĞİ GENEL BAŞKANI İLE BELGESEL SÖYLEŞİ YAPTIK

Türk Dünyası Gazeteciler Federasyonunun düzenlediği Belgesel gösterimi ve sempozyumlara katılmak üzere Azerbaycan’dayız. İlim Kültür Tarih ve Teknoloji Araştırmaları Merkezi www.iktav.com ve Devri Alem belgesel TV programı www.devrialem.tv olarak can Azerbaycan’da tarih ve kültür araştırmaları gezimiz devam ediyor. Azerbaycan Türk evini ziyaret edip Azerbaycan Kadınlar Birliği Genel Başkanı Tenzile Rüstemhanlı’yı makamında ziyaret edip belgesel söyleşi yaptım. Türk Dünyası Gazeteciler Federasyonu genel başkanı Menderes Demir ve Tüm İnternet Medya Birliği genel başkanı Dr Süleyman Basa ile birlikte gerçekleştirdiğimiz ziyaret ile ilgili Azerbaycan basınında yer alan haber.

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=2696857360468854&id=100004338481610&mibextid=WiMSqg

AZERBAYCAN BASINI HABER METNİ

Azərbaycan Türkiyə Evinin (ATEV) və Azərbaycan Türk Qadınlar Birliyinin sədri Tənzilə Rüstəmxanlı ölkəmizdə səfərdə olan Türk İnternet Media Birliyinin sədri Süleyman Basa, sədr müavini, Türk Dünyası Jurnalistlər Federasiyasının sədri Menderes Dəmir və qardaş Türkiyədən gələn nümayəndə heyəti ilə görüşüb.

İnterpress.az xəbər verir ki, görüşdə qarşılıqlı əlaqələr, qarşıda duran fəaliyyət istiqamətləri, iki qardaş ölkənin QHT-ləri arasında mədəni və sosial əlaqələrin daha da genişləndirilməsi üçün bir sıra tövsiyə xarakterli təkliflər səsləndirilib və bir sıra məsələlər müzakirə olunub.

ATEV sədri görüş zamanı Süleyman Basanı Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın 7 mart 2023-cü ildə imzaladığı “6906” nömrəli təsis sənədi ilə Türk İnternet Media Birliyinin (TİMBİR) yaradılması münasibəti ilə təbrik edib.

O bildirib ki, Azərbaycan ilə qardaş Türkiyə arasında dövlətlərarası mədəniyyətin yüksəlişi fonunda xidmətlər göstərmək damarlarında türk qanı axan hər bir şəxs üçün qürurvericidir. Tənzilə Rüstəmxanlı söyləyib ki, Azərbaycan Türkiyə Evinin və əsas fəaliyyət istiqaməti bütün sahələrdə olduğu kimi qardaş Türkiyənin vətəndaş cəmiyyəti institutları ilə iş sahəsində birgə fəaliyyətdən ibarətdir.

Türk İnternet Media Birliyinin sədri Süleyman Basa isə təşkilatın fəaliyyəti barədə ətraflı məlumat verib, müştərək layihələrin reallaşdırılması istiqamətində səmərəli və qarşılıqlı faydalı əməkdaşlıq münasibətlərinin qurulması məsələlərinə toxunub, həmçinin perspektivdə dayanan planlara diqqət çəkib.

Görüş zamanı Türk dövlətlərinin Vətəndaş cəmiyyəti sahəsində əməkdaşlığının gücləndirilməsi ətrafında qarşılıqlı fikir mübadiləsi aparılıb.

AZERBAYCAN’DAN CANLI YAYINLARLA BELGESEL TADINDA DEVRİ ALEM

25 Ekim ve 28 Ekim 2023 tarihilerinde Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de gazeteci ve belgeselci gözü ile İlim Kültür Tarih Araştırmaları Merkezi www.iktav.com olarak gerçekleştirdiğimiz belgesel çekimlerimiz canlı yayınlarla devam ediyor.

ŞİRVAN ŞAHLAR SARAYINDAN CANLI YAYIN

Azerbaycan’ın Başkenti Bakü’de tarihi Şirvan Şahlar sarayı külliyesinden an itibari ile 28 Ekim 2023 www.devrialem.tv canlı yayında. Şirvanşahlar Sarayı, 15. yüzyılda Şirvanşahlar hanedanının şahı İbrahim Halilullah’ın döneminde yapılmış saraydır. Çin Camii yakınlarında bulunmaktadır. Bakü şehrinde şehrin İçeri Şeher olarak adlandırılan surlar ardındaki eski şehir bölümünde bulunmaktadır. Şirvanşahlar Sarayı, yakın doğunun en görkemli mimari eserlerinden biri olarak kabul edilmektedir. 2000 yılında UNESCO tarafından Bakü’deki İçeri Şehir bölgesi ve Kız Kalesi ile birlikte dünya kültür mirası listesine alınmıştır. Şirvan Şahlar sarayının önemli yeri tarihi hamam kalıntılarından canlı yayın da Ermeniler tarafından işgal edilen Karabağ bölgesindeki göğçe şehirlinden kaçmak zorunda kalan yaşlı kadın bilgi veriyor

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=967856574937900&id=100004338481610&mibextid=WiMSqg

BAKÜ ŞİRVAN ŞAHLAR VAKFI CAMİ

https://fb.watch/nYQMZou4Yr/?mibextid=Na33Lf

ŞİRVAN ŞAHLAR HAMAMINDAN CANLI YAYIN

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=967856574937900&id=100004338481610&mibextid=WiMSqg

ÜNLÜ SEYYAH YAHYA BAKAVUNİN TÜRBESİNDEN CANLI YAYIN

https://fb.watch/nYR28siZ7H/?mibextid=Na33Lf

AZERBAYCAN İKTİSAT ÜNİVERSİTESİ TÜRK DÜNYASI İKTİSAT FAKÜLTESİ’NDE BELGESEL SUNUMUMUZ

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=2698162560338334&id=100004338481610&mibextid=WiMSqg

SOSYAL MEDYA PAYLAŞIMIMIZ

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=2697408240413766&id=100004338481610&mibextid=WiMSqg

DÜNYANIN İLK VE TEK MİNİ KİTAPLAR MÜZESİ

Azerbaycan Bakü Minyatür Kitaplar Müzesin den www.devrialem.tv Canlı Yayın da

Bakü’nün Inner City denilen eski kesiminde yer alan dünyadaki tek minyatür kitap müzesidir. Müze 2 Nisan 2002’de faaliyete geçti. 2015 yılında Minyatür Kitaplar Müzesi’ne en büyük özel minyatür kitap müzesi olarak Guinness Rekorlar Kitabı Sertifikası verildi.i

AYTINTILI BİLGİ İÇİN

https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/624788

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=pfbid0sECxrawgj3co5cmrcs1UkSN8E8YToQ269P76Gs75UCj3ESsmMbuYEv1sQCwo4n14l&id=100004338481610&mibextid=WiMSqg

CUMHURİYETİN 100. YILINI AZERBAYCAN’DA KUTLADIK

AN İTİBARİ İLE 28 EKİM 2023 TÜRK DÜNYASININ BİRÇOK BÖLGESİNDEN GELEN GAZETECİLERLE AZERBAYCAN’IN BAŞKENTİ BAKÜ’DE ATATÜRK PARKI’NDA TÜRKİYE CUMHURİYETİNİN KURULUŞUNUN 100. YILI DOLAYISI İLE DÜZENLENEN TÖREN www.devrialem.tv DE CANLI YAYINLIYORUZ

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=711611740404306&id=100004338481610&mibextid=WiMSqg

Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile kurulan Türk İnternet Medya Birliği ve Türk Dünyası Gazeteciler Federasyonu, Bakü Atatürk Parkı’nda Türkiye Cumhuriyetinin Kuruluşunun 100’üncü Yılını Coşkuyla Kutladı.

Türkiye Cumhuriyetinin kuruluşunun 100’üncü yılı, Türk Dünyası Gazeteciler Federasyonu öncülüğünde Bakü Atatürk Parkıında kutlandı.

Düzenlenen törene; Türk Dünyası Gazeteciler Federasyonu Başkanı Menderes Demir’in yanıTİMBİR baikanı Dr.Süleyman Basa ‘TİMBİR Azerbaycan temsilcis Agil Alesker’ Türkiye, Özbekistan, Kazakistan, Azerbaycan, Bulgaristan, KKTC’den akademisyen ve gazeteciler katıldı.

Atatürk Prkında bir açıklama yapan Türk Dünyası Gazeteciler Federasyonu Başkanı Menderes Demir, “Gazi Mustafa Kemal 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıktığında; 1. Dünya Savaşı kaybedilmiş, orduları dağıtılmış, bütün yurt işgal altındadır. Amasya Genelgesi, Sivas ve Erzurum Kongrelerinin ardından 23 Nisan 1920’de Büyük Millet Meclisi açılarak “Meclis hükümeti” kurulmuş, 9 Eylül 1922’de İzmir’de düşman denize dökülerek Milli Mücadele kazanılmıştır. 100 yıl önce 29 Ekim 1923’de saat 20.30’da “Türk Milletinin karakterine ve adetlerine en uygun yönetim şekli cumhuriyettir.” denilerek “Türkiye Cumhuriyet Devleti” kurulmuştur. Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun 100. Yıldönümünü büyük bir gururla karşılıyoruz. Bakü’de gerçekleştirdiğimiz Türk Dünyası Belgesel Film Festivali film gösterimlerini ve lll. Uluslararası Türk Dünyası iletişim ve Sanat Sempozyumunu paydaşlarımızla birlikte gerçekleştirdik. Etkinliklerimize Türkiye, Özbekistan, Kazakistan, Azerbaycan, Bulgaristan, KKTC’den katılan akademisyen ve belgeselcilerimizle birlikte Bakü Atatürk Parkı önünde toplanarak Türkiye Cumhuriyetimizin 100. Yıldönümü kutluyoruz. İstiklal Mücadelemizin bütün kahramanlarını başta Gazi Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere rahmet ve şükranla bir kez daha anıyoruz. Cumhuriyet’imizin 100’üncü yılı kutlu olsun.” şeklinde konuştu.Kutlama törenine katılanlar Cumhuriyetin 100.yılını tebrik ederek kutladılar.

Törede ülke temsilcilerinin yanı sıra Türk Dünyası Gazeteciler Federasyonu Başkan vekil İsmail Kahraman ,Yönetim kurulu üyeleri İbrahim Aslan,Mustafa Doğan, Federasyona üye Niğde Yazarlar ve Gazeteciler Derneğ başkanı Şerife Türkeş ve Bultürk baikanı Rafet Ulutürk’te katıldı.

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=2698533456967911&id=100004338481610&mibextid=WiMSqg

AZERBAYCAN BAKÜ DEVLET ÜNİVERSİTESİ’NDE TÜRKİYE CUMHURİYETİNİN 100. YILI ANISINA HAZIRIANAN KİTABIN TANITIM TÖRENİNE KATILIP KONUŞMA YAPTIM

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=2697774420377148&id=100004338481610&mibextid=WiMSqg

AZERBAYCAN BAKÜ DEN İSTANBUL A DÖNÜŞ YOLCULUĞUNUZ BAŞLADI

25 Ekim ve 28 Ekim 2023 tarihilerinde Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de İlim kültür tarih araştırmaları merkezi www.İktav.com olarak Azerbaycan’ın başkenti Bakü de gerçekleştirdiğimiz etkinlikler ve. Belgesel çekimlerimizi tamamlayarak canlı yayınla 28 Ekim 2023 gece saat 22’de Bakü Haydar Aliyev Havalimanı’ndan türk hava yolları uçağı İle an itibari ile dönüş yoluna geçtik.

Güzel anlamlı ve çok önemli arkadaşlarla hep birlikte can Azerbaycan’da tarihe not düşüp zamana noterlik yaptığımız araştırma ve belgesel çekimlerimize destek olup katkı sunan başta Türkiye ve Azerbaycanlı yetkililer olmak üzere TDGF ve TİMBİR başkanlarına ve emeği geçen katkı sunan herkese teşekkür ediyor canlı yayınla sizleri baş başa bırakıyoruz.

www.devrialem.tv ve www.belgeselyayincilik.com farkı ile belgesel tadında can Azerbaycan’dan selamlar.

AN İTİBARİ İLE 28 EKİM 2023 TÜRK DÜNYASININ BİR ÇOK BÖLGESİNDEN GELEN GAZETECİLERLE AZERBAYCAN IN BAŞKENTİ BAKÜ DE. ATATÜRK PARKIN DA TÜRKİYE CUMHURİYETİNİN KURULUŞUNUN 100. YIL DOLAYISI İLE DÜZENLENEN TÖREN www.devrialem.tv DE CANLI YAYINLIYORUZ

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=711611740404306&id=100004338481610&mibextid=WiMSqg

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=2698533456967911&id=100004338481610&mibextid=WiMSqg

Türkiye Cumhuriyetinin kuruluşunun 100’üncü yılı, Türk Dünyası Gazeteciler Federasyonu öncülüğünde Bakü Atatürk Parkıında kutlandı.

Düzenlenen törene; Türk Dünyası Gazeteciler Federasyonu Başkanı Menderes Demir’in yanıTİMBİR baikanı Dr.Süleyman Basa’TİMBİR Azerbaycan temsilcis Agil Alesker’Türkiye, Özbekistan, Kazakistan, Azerbaycan, Bulgaristan, KKTC’den akademisyen ve gazeteciler katıldı.

Törede ülke temsilcilerinin yanı sıra Türk Dünyası Gazeteciler Federasyonu Başkan vekil İsmail Kahraman ,Yönetim kurulu üyeleri İbrahim Aslan,Mustafa Dogan,Federasyona üye Nigde Yazarlqr ve Gazeteciler Dernegi başkanı Şerife Türkeş ve Bultürk baikanı Rafet Ulutürk’te katıldı.

*Özel İlim Kültür Tarih ve Teknoloji Araştırma Merkezi Kütüphanesi, Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü’nün 2012/7 sayılı genelgesinin 10. maddesi uyarınca Kocaeli Valiliği’nin 26.07.2018 tarih ve E628866 olurlarıyla kurulmuştur. (www.iktav.com)

**İKTAV VAKFI, 21 Şubat 2018 tarihli ve 30339 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak kuruldu. (www.iktavvakfi.com)

AZERBAYCAN’da Kültür-Medeniyet Tarihi Araştırma ve Belgesel Çekimi Notları

Önerilen makaleler

VAKIFLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ’NDE MECLİS ÜYESİ SEÇİMİ HEYECANI

ANADOLU’DA İL İL VAKIFLAR MEDENİYETİ TARİHİMİZ

FİNLANDİYA’da Kültür-Medeniyet Tarihi Araştırma ve Belgesel Çekimi Notları